मदत

विविध फाइल स्वरूपांमध्ये माहिती पाहणे

या संकेतस्थळावर पुरवलेली माहिती पोर्टेबल डॉक्युमेंट फॉरमॅट (PDF), वर्ड (Word), तसेच एचटीएमएल (HTML) अशा विविध स्वरूपांमध्ये उपलब्ध आहे. ही माहिती योग्यरित्या पाहण्यासाठी, तुमच्या ब्राउझरमध्ये आवश्यक प्लग-इन्स किंवा सॉफ्टवेअर असणे आवश्यक आहे. उदाहरणार्थ, PDF स्वरूपातील दस्तऐवज पाहण्यासाठी PDF रीडर सॉफ्टवेअरची आवश्यकता असते. जर तुमच्या प्रणालीमध्ये हे सॉफ्टवेअर नसेल, तर तुम्ही ते इंटरनेटवरून विनामूल्य डाउनलोड करू शकता. विविध फाइल स्वरूपांमधील माहिती पाहण्यासाठी आवश्यक असलेल्या प्लग-इन्सची यादी खालील तक्त्यामध्ये दिली आहे.

विविध फाइल स्वरूपांमध्ये माहिती पाहणे

दस्तऐवजाचा प्रकार

डाउनलोडसाठी प्लग-इन

पोर्टेबल डॉक्युमेंट फॉरमॅट (PDF) फाइल्स

अ‍ॅडोब अ‍ॅक्रोबॅट रीडर (Adobe Acrobat Reader)

PDF फाइलचे ऑनलाइन HTML किंवा टेक्स्ट (Text) स्वरूपात रूपांतर करा

वर्ड (Word) फाइल्स

वर्ड व्ह्यूअर (Word Viewer) (२००३ पर्यंतच्या कोणत्याही आवृत्तीत)

मायक्रोसॉफ्ट ऑफिस कंपॅटिबिलिटी पॅक फॉर वर्ड (Microsoft Office Compatibility Pack for Word) (२००७ आवृत्तीसाठी)

एक्सेल (Excel) फाइल्स

https://www.microsoft.com/en-us/download/

मायक्रोसॉफ्ट ऑफिस कंपॅटिबिलिटी पॅक फॉर एक्सेल (Microsoft Office Compatibility Pack for Excel) (२००७ आवृत्तीसाठी)

पॉवरपॉईंट प्रेझेंटेशन्स (Power Point Presentations)

पॉवरपॉईंट व्ह्यूअर २००३ (PowerPoint Viewer 2003) (२००३ पर्यंतच्या कोणत्याही आवृत्तीत)

मायक्रोसॉफ्ट ऑफिस कंपॅटिबिलिटी पॅक फॉर पॉवरपॉईंट (Microsoft Office Compatibility Pack for PowerPoint) (२००७ आवृत्तीसाठी)

फ्लॅश कंटेंट (Flash content)

अ‍ॅडोब फ्लॅश प्लेयर (Adobe Flash Player)

सुगम्यता मदत (Accessibility Help)

स्क्रीन डिस्प्ले नियंत्रित करण्यासाठी या संकेतस्थळाद्वारे पुरवलेल्या सुगम्यता पर्यायांचा (accessibility options) वापर करा. हे पर्याय स्पष्ट दृश्यमानता (clear visibility) आणि चांगल्या वाचनीयतेसाठी (better readability) मजकूराचा आकार वाढवण्याची आणि कॉन्ट्रास्ट स्कीम (contrast scheme) बदलण्याची सुविधा देतात.

मजकूराचा आकार बदलणे (Changing the Text Size)

मजकूराचा आकार बदलणे म्हणजे मजकूर त्याच्या मानक आकारापेक्षा मोठा किंवा लहान करणे होय. वाचनीयतेवर परिणाम करणारे मजकूराचा आकार सेट करण्यासाठी तुम्हाला तीन पर्याय पुरवले आहेत. ते खालीलप्रमाणे आहेत:

लहान (Small): मानक फॉन्ट आकारापेक्षा लहान फॉन्ट आकारात माहिती प्रदर्शित करते.
मध्यम (Medium): मानक फॉन्ट आकारात माहिती प्रदर्शित करते, जो मूलभूत (default) आकार आहे.
मोठा (Large): मानक फॉन्ट आकारापेक्षा मोठ्या फॉन्ट आकारात माहिती प्रदर्शित करते.

संकेतस्थळ तुम्हाला प्रत्येक पृष्ठाच्या वरच्या बाजूस असलेल्या मजकूर आकार चिन्हांवर (text size icons) क्लिक करून मजकूराचा आकार बदलण्याची परवानगी देते.

प्रत्येक पृष्ठाच्या वरच्या बाजूस खालीलप्रमाणे चिन्हांच्या (icons) स्वरूपात विविध पर्याय पुरवले आहेत:

मजकूर आकार कमी करा (Decrease text size): मजकूराचा आकार कमी करण्याची सुविधा देते.
सामान्य मजकूर आकार (Normal text size): मूलभूत मजकूर आकार सेट करण्याची सुविधा देते.
मजकूर आकार वाढवा (Increase text size): मजकूराचा आकार वाढवण्याची सुविधा देते.

सुगम्यता पर्याय (Accessibility Options) पृष्ठ वापरून मजकूराचा आकार बदलण्यासाठी:

सुगम्यता पर्याय (Accessibility Options) निवडा. सुगम्यता पर्याय (Accessibility Options) पृष्ठ प्रदर्शित होईल.
मजकूर आकार (Text Size) विभागात, योग्य मजकूर आकार निवडा.
लागू करा (Apply) वर क्लिक करा.

आशयाची भाषा बदला

मराठी: या दुव्यावर क्लिक करून, वापरकर्ता मराठी भाषेत आशय (contents) पाहू शकेल.
English: हा दुवा इंग्रजी भाषेत आशय प्रदर्शित करतो.

शोध सुविधेसाठी मदत (Help on search facility)

शोध सुविधेचा वापर करणे (Using the Search Facility)

साधे शोध (Simple search): हे मुख्यपृष्ठावर उपलब्ध असेल, जिथून वापरकर्ता आशय (content) आणि कीवर्ड (keyword) च्या आधारावर शोध घेऊ शकतो.
विशिष्ट शोध (Specific search): हे विशिष्ट पृष्ठांवर उपलब्ध आहे, जेथे कीवर्ड्स (Keywords), स्थान (location), शीर्षक (title), विषय (subject) इत्यादींच्या आधारे शोध घेण्याची कार्यक्षमता (functionality) दिलेली आहे.

शोधासाठी उपयुक्त सूचना (Searching Tips)

शोध घेताना, “press releases” (प्रेस प्रकाशने) यासारखे अनेकवचनी (plural) रूपे प्रविष्ट करू नका, कारण सर्व्हरला केवळ शीर्षक किंवा कीवर्ड्समध्ये releases (अनेकवचन) असलेले दस्तऐवज मिळतील. तुम्ही release (एकवचन) प्रविष्ट केल्यास, सर्व्हर release आणि releases दोन्ही असलेल्या नोंदींची यादी करेल.
सर्व शोध केस-असंवेदनशील (case-insensitive) असतात. म्हणजेच, शब्दांचा शोध त्यांच्या अक्षरांच्या कॅपिटलायझेशनचा विचार न करता घेतला जातो.

स्क्रीन रीडर प्रवेश (Screen Reader Access)

भारताची राष्ट्रीय संकेतस्थळे भारतीय सरकारी संकेतस्थळांसाठीच्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे (Guidelines for Indian Government Websites) पूर्णपणे पालन करते. आमचे दृष्टिदोष असलेले (visual impairments) अभ्यागत स्क्रीन रीडर्स सारख्या सहायक तंत्रज्ञानाचा (Assistive Technologies) वापर करून या पोर्टलमध्ये प्रवेश करू शकतात.

संकेतस्थळावरील माहिती JAWS, NVDA, SAFA, Supernova आणि Window-Eyes सारख्या विविध स्क्रीन रीडर्ससह सुलभ आहे.

विविध स्क्रीन रीडर्सबद्दलची माहिती खालील तक्त्यात दिली आहे:

विविध स्क्रीन रीडर्सशी संबंधित माहिती

स्क्रीन रीडर

संकेतस्थळ (Website)

विनामूल्य / व्यावसायिक (Free / Commercial)

स्क्रीन ॲक्सेस फॉर ऑल (Screen Access For All – SAFA)

विनामूल्य

नॉन व्हिज्युअल डेस्कटॉप ॲक्सेस (Non Visual Desktop Access – NVDA)

http://www.nvda-project.org/

विनामूल्य

सिस्टम ॲक्सेस टू गो (System Access To Go)